Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Szczecinie

 

Jakość powietrza
W roku 2005 zaszły bardzo istotne zmiany w systemie pomiarowym zanieczyszczeń powietrza, szczególnie w Szczecinie. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska uruchomił 3 nowe automatyczne stacje: w prawobrzeżnej części (ul. Andrzejewskiego), w rejonie Pl. Rodła oraz w części północnej miasta (ul. Łączna). Ta ostatnia stacja, zlokalizowana na granicy Szczecina z Policami, stanowi m.in. kontrolę zanieczyszczeń emitowanych z Z.Ch. Police. Fakt ten jest ważny z tego względu, iż z całego obszaru województwa, to właśnie w Szczecinie, jak w każdej aglomeracji miejskiej, występują największe zagrożenia związane z przekraczaniem obowiązujących standardów jakości powietrza. Wyniki z tych 3 stacji wraz z funkcjonującą od 1997 r. stacją w miejscowości Widuchowa, przedstawiane są na bieżąco w internecie, na naszej stronie: www.wios.szczecin.pl.
Wyniki pomiarów stężeń pyłu PM10 wykonywanych w 2005 r. w Szczecinie, w rejonie Pl. Rodła, w punkcie miasta mocno obciążonym komunikacją samochodową, wykazały przekroczenia. Od ubiegłego roku poziomy stężeń nie zmieniły się znacznie, jednak w 2005 r. zaostrzone zostały normy dla pyłu zawieszonego PM10.
Dodatkowo, wyniki pomiarów stężeń dwutlenku azotu wykonywanych w 2005 r. przez WIOŚ metodą pasywną w kilku punktach Szczecina, wskazują na występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu stężeń NO2 w rejonie Bramy Portowej, a także w obszarze „starego śródmieścia” (rejon ul. Jagiellońskiej – Piastów). Aby określić dokładną skalę tych zagrożeń, konieczne będzie przeprowadzenie pomiarów metodą automatyczną.
Jakie będzie dalsze postępowanie w związku ze stwierdzonymi przekroczeniami?
Do 31 maja tego roku, Wojewodzie Zachodniopomorskiemu zostanie przekazana ocena jakości powietrza za rok 2005. Zgodnie z prawem (art. 91 ustawy Poś), Wojewoda, w terminie 15 miesięcy od dnia otrzymania tej oceny, a więc do 31 sierpnia 2007 r., po zasięgnięciu opinii Prezydenta Szczecina, określi w drodze rozporządzenia program ochrony powietrza dla aglomeracji - miasto Szczecin. W rozporządzeniu tym określone będą kierunki działań zmierzające do osiągnięcie dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 w powietrzu. Wojewoda zapewni również możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu.
Oprócz pyłu PM10 i dwutlenku azotu, stężenia pozostałych, objętych oceną zanieczyszczeń nie przekroczyły w 2005 r. poziomów dopuszczalnych. Stężenia: dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu i ołowiu były niskie i nie przekraczały 50% wartości dopuszczalnych.
Mimo gorącego lata, nie był przekraczany, zarówno poziom ostrzegania, jak też poziom alarmowy przez stężenia ozonu.
Odpady przemysłowe
Obciążenie terenu województwa zachodniopomorskiego odpadami pochodzącymi z działalności gospodarczej (tzw. odpady przemysłowe) nie zmienia się od kilku lat.
Do największych wytwórców odpadów w województwie należą Zakłady Chemiczne Police SA (ok. 3,5 mln ton) oraz Zespół Elektrowni Dolna Odra SA (Elektrownia Dolna Odra, Elektrownia Szczecin i Elektrownia Pomorzany - ok. 0,5 mln ton). Suma odpadów wytwarzanych przez oba przedsiębiorstwa stanowią ok. 70% ogólnej ilości odpadów wytwarzanych w województwie.
Istotnym problemem do rozwiązania pozostaje jeszcze mogilniki (składowiska przeterminowanych środków ochrony roślin). Do 2001 roku na terenie województwa istniało 39 mogilników. W latach 2001-2002 zlikwidowano 12 najbardziej niebezpiecznych mogilników. W 2006 roku planowane jest zlikwidowanie pozostałych 27 mogilników.
Odpady komunalne
Od poprzedniego roku niewiele zmieniło się w naszym województwie w dziedzinie gospodarki odpadami komunalnymi. Nadal bazuje się na deponowaniu odpadów na składowiskach. Na terenie województwa znajduje się 113 składowisk, 63 czynnych i 50 nieczynnych. W ramach poprawy stanu gospodarki odpadami komunalnymi, wiążącego się z dostosowaniem Polski do UE, sukcesywnie składowiska nie spełniające wymogów ochrony środowiska są modernizowane, zamykane lub likwidowane, powstają natomiast nowoczesne obiekty. W latach 2004 - 2005 roku zlikwidowano jedno składowisko (Będargowo) i zakończono eksploatację na trzech obiektach (Dębiec, Wierzchowo i Kalisz Pomorski).
W czerwcu 2005 roku rozpoczął działalność Zakład Gospodarki Odpadami i Recyklingu dla rejonu koszalińskiego w miejscowości Leszczyn-Kalina. Na składowiska trafiają odpady niesegregowane. Na nielicznych obiektach funkcjonują sortownie (Leśno Górne, Smolęcin, Sianów oraz Leszczyn-Kalina).
Nadal tylko gmina Police w całości objęta jest selektywną zbiórka odpadów. W 2002 roku rozpoczęto zbiórkę odpadów organicznych, a w 2004 roku odpadów niebezpiecznych wyselekcjonowanych ze strumienia odpadów komunalnych.
Rzeki
W 2005 roku w ramach monitoringu rzek kontynuowano rozpoczęte w roku 2004 zadania związane z realizacją zobowiązań wynikających z przetransponowanego do prawa krajowego prawodawstwa Unii Europejskiej.
Po raz pierwszy od momentu wprowadzenia nowych unormowań prawnych przeprowadzona została kompleksowa ocena jakości wód, uwzględniająca wymagania oraz kryteria oceny określone w rozporządzeniach wykonawczych do nowej ustawy - Prawo wodne. Wykonano badania: wpływu rolnictwa (zanieczyszczenia związkami azotu), wód przeznaczonych do bytowania ryb, wód podlegających ochronie ze względu na ich wykorzystanie jako źródła wody pitnej oraz badania jakości wód w rzekach.
W roku 2005 sieć pomiarową monitoringu rzek województwa zachodniopomorskiego tworzyło każdorazowo 100 punktów pomiarowych zlokalizowanych na rzekach mających istotne znaczenie gospodarcze dla województwa, ze szczególnym skoncentrowaniem się na tych ciekach, których jakość od wielu lat budzi niepokój.

Ostatnia ocena wyników badań przeprowadzona zgodnie z nowym rozporządzeniem dotyczącym klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych, które pod względem ich stanu jakościowego w miejsce dotychczasowych trzech klas wprowadza pięć klas czystości wykazała, że na terenie województwa brak jest wód bardzo dobrej jakości - klasy I. W dwóch punktach pomiarowych usytuowanych na źródłowych odcinkach, o niewielkim oddziaływaniu antropogenicznym, rzek Płoni oraz Iny, odnotowano wody dobrej jakości - klasa II.
Na większości kontrolowanych stanowisk stwierdzono wody zadowalającej jakości - klasa III. Zgodnie z rozporządzeniem do tej klasy czystości zalicza się wody, w których „wartości wskaźników jakości wody są podwyższone w wyniku naturalnych procesów lub słabego oddziaływania antropogenicznego”, co w pełni charakteryzuje ogólny stan jakości rzek województwa.
Wody niezadowalającej jakości - klasa IV, odnotowano w 7 punktach pomiarowych. Są to wody Odry w rejonie Szczecina, ujściowe odcinka Dzierżęcinki (poniżej Koszalina) i Kanału Młyńskiego (poniżej Pyrzyc). Jak widać występowanie wód niezadowalającej jakości związane jest z odprowadzaniem ścieków z dużych aglomeracji miejsko-przemysłowych.
Do klasy V – wody złej jakości zaliczono wody Rowu Kunowskiego.
Jeziora
W roku 2005 monitoringiem objęto 13 jezior. Kontynuowano coroczne badania jeziora Miedwie, którego wody są wykorzystywane do zaopatrzenia mieszkańców Szczecina w wodę pitną. Monitoringiem objęto 6 jezior znajdujących się pod presją zanieczyszczeń pochodzących z rolnictwa: 3 jeziora podlegające presji spływu zanieczyszczeń z obszarów nawożonych gnojowicą z bezściołowych ferm trzody chlewnej oraz 3 jeziora położone na obszarze zlewni Płoni uznanej za „obszar szczególnie narażony” na zanieczyszczeniem związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych.
Wyniki klasyfikacji jezior w 2005 roku są następujące:
I klasa – 2 jeziora (Klępnickie, Krzemno)
II klasa – 5 jezior (Dołgie Mielęcińskie, Miedwie Liptowskie, Pile, Tuczno)
III klasa – 4 jeziora (Baczyno, Baczynko, Nowogardzkie, Piaseczno)
poniżej III klasy– 2 jeziora (Będzin, Zaborsko k. Lubiatowa)

Realizacja monitoringu środowiska finansowana jest ze środków budżetu państwa oraz dzięki dotacjom Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie.

W roku 2005 WIOŚ w Szczecinie wraz z Delegaturą w Koszalinie przeprowadził 1015 kontroli, w tym 631 planowych, 384 pozaplanowych, w tym 134 interwencyjnych. Podczas 425 kontroli stwierdzono naruszenia wymagań ochrony. Wynikiem przeprowadzonych kontroli było:
- wydanie 322 zarządzeń pokontrolnych,
 wydanie 17 decyzji o wstrzymaniu- użytkowania instalacji,
 skierowanie 3 wniosków do organów ścigania,-
- wymierzenie 70 mandatów na kwotę 17 750 zł,
 wydanie 51 decyzji o karze- łącznej na kwotę 899 472 zł.
W zakresie przestrzegania przepisów z dziedziny gospodarki odpadami zauważa się powolny wzrost świadomości zarządzających podmiotami gospodarczymi. Jednak w związku z częstymi zmianami prawa, brakiem dostępu do informacji oraz brakiem jednolitych postępowań organów, w wyniku kontroli stwierdzanych jest szereg uchybień. Zawiłość prawa powoduje różnorodność interpretacyjną, zarówno przez korzystających ze środowiska, jak i organów administracyjnych. Kontrole wykazują takie naruszenia jak: brak uzgodnienia programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, brak lub wadliwie prowadzona ewidencja odpadów. Ale także jest to niewłaściwe wykorzystywanie odpadów (np. spalanie w piecach CO) lub brak segregacji i selektywnej zbiórki odpadów, czego oczywiście zawiłością prawa nie można tłumaczyć.
Podczas kontroli przestrzegania wymogów ochrony przed hałasem w 25% przeprowadzonych kontroli stwierdzono przekroczenia emisji hałasu. W wielu przypadkach zwrócono uwagę właścicielom podmiotów gospodarczych, że powodem nadmiernej emisji hałasu jest zła organizacja pracy np. otwarte drzwi hal produkcyjnych lub praca na zewnątrz zakładu urządzeń, które mogą pracować wewnątrz.
Systematycznie poprawia się sytuacja w sektorze oczyszczania ścieków komunalnych i rozbudowy systemów kanalizacyjnych. Nowe zabudowy mieszkaniowe powstają na terenach uzbrojonych także w kanalizację. Jednak ciągle jeszcze sporo osiedli i posesji jest wyposażonych jedynie w zbiornik bezodpływowy, nierzadko nieszczelny.
W zakresie zanieczyszczenia powietrza w dalszym ciągu istnieje problem niskiej emisji z gospodarstw domowych, zwłaszcza w okresie grzewczym. Widoczny jest problem zwiększania się niezorganizowanej emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu samochodowego (tlenki azotu, pył PM10, hałas). Jest to oczywiście związane z bardzo dynamicznym wzrostem ilości używanych samochodów.
Generalnie należy uznać, że przestrzeganie wymagań ochrony środowiska przez podmioty z niego korzystające jest w miarę dobre. Naruszane są najczęściej przepisy natury formalnej, co w konsekwencji nie ma bezpośredniego wpływu na stan środowiska.

1.   Wypełnianie wymagań ochrony środowiska przez prowadzących instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego
2.   Ochrona środowiska przed odpadami:
-  przestrzeganie wymagań w zakresie eksploatacji składowisk odpadów, w tym rekultywacji zamkniętych składowisk
-  przestrzeganie wymagań w zakresie postępowania z substancjami stwarzającymi szczególne zagrożenie dla środowiska (azbest, pestycydy, PCB)
-  przestrzeganie wymogów termicznego przekształcania odpadów
-  przestrzeganie wymagań przez użytkowników środków transportu w zakresie ustawy o odpadach
3.   Ochrona zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, stanowiących źródło zaopatrzenia ludności w wodę do picia i potrzeb gospodarczych
4.   Ograniczenie zanieczyszczeń odprowadzanych w ściekach
5.   Przestrzeganie wymagań dotyczących emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz sprawności urządzeń redukujących emisję zanieczyszczeń
6.   Wypełnianie przez inwestorów wymagań ochrony środowiska 
7.   Ograniczenie uciążliwości związanych z ponadnormatywną emisją hałasu
8.   Realizacja obowiązków wynikających z przeciwdziałania poważnym awariom, w tym obowiązki zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
9.   Przestrzeganie wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska
10. Przestrzeganie przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych oraz opłatach produktowych
11. Kontrola w zakresie spełniania zasadniczych wymagań wyrobów wprowadzonych do obrotu (kontrola produktów wprowadzanych do obrotu - nadzór rynku) 
12. Kontrola podmiotów objętych ustawą o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
13. Kontrola firm uczestniczących w międzynarodowym obrocie odpadami 
14. Kontrola zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 
15. Kontrola przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych oraz opłatach produktowych 
16.  Kontrola rolników indywidualnych, w tym przestrzeganie przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu
17. Realizacja zadań w ramach ogólnokrajowych cykli kontrolnych zaleconych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska:
- stosowanie środków chemicznych oraz nawozów w rolnictwie
- ocena spełniania wymagań przez spalarnie odpadów niebezpiecznych
- ocena spełniania wymagań ochrony środowiska na terenie ogrodów działkowych
- przestrzeganie przepisów dotyczących substancji kontrolowanych (substancje zubożające warstwę ozonową, np. freony)

 

 

udostępnił: , wytworzono: 2008-12-29, odpowiedzialny/a: , wprowadził/a: Andrzej Miluch, dnia: 2009-02-11 08:04:21

Lista poprzednich wersji:

Wprowadził	Data modyfikacji	Rodzaj modyfikacji
Admin	2009-02-11 08:04:21	modyfikacja wartości
Admin	2009-02-03 23:40:36	modyfikacja wartości
Admin	2009-02-03 23:39:30	modyfikacja wartości